Lot Rohde toont een aantal exemplaren van haar eerste bundel. Eigen foto

Lot Rohde toont een aantal exemplaren van haar eerste bundel. Eigen foto

‘Kinderen weghouden van verdriet leidt tot kwetsbare en onstabiele volwassenen’

Algemeen

ZUTPHEN - Als er iemand is die mensen op hun kwetsbaarst en in een periode van groot verdriet meemaakt, is dat een uitvaartbegeleider. Lot Rohde uit Zutphen laat in ‘de Rohde loper naar het einde’, een verzameling columns en gedichten, zien dat er rond een uitvaart vaak ook heel mooie en ontroerende dingen gebeuren.

Door Rudi Hofman

Het leven van een zelfstandig uitvaartbegeleider kan soms eenzaam, zegt Lot Rohde (44). Indirecte collega’s treft ze onder meer bij het crematorium, maar die contacten zijn anders dan met directe collega’s. De gelegenheid ontbreekt om uitvoerig met elkaar te praten en gevoelens te delen. Vandaar dat Lot in 2017 besloot ‘als een soort ontlading’ haar gedachten en ervaringen tijdens het werk op papier te gaan zetten.

Lot kreeg al snel daarna het idee deze schrijfsels als columns aan te bieden aan Contact. In de afgelopen drie jaar heeft zij met haar maandelijkse rubriek veel lezers weten te raken. Het betreft vaak intieme maar altijd respectvolle inkijkjes in de levens van gezinnen en families, die afscheid moeten nemen van een overleden dierbare.

De variatie in thema’s die de Zutphense in haar columns aansnijdt is groot. Een bloemlezing: de leeftijd van een overleden persoon zegt niets over de mate van verdriet bij degene die achterblijft, een hond die alle levenslust verliest nadat zijn baasje is overleden en kort daarna zijn laatste adem uitblaast, buren die zich na het overlijden van hun buurvrouw met veel liefde en aandacht over haar en haar uitvaart ontfermen, feiten en fabels rond cremeren, een jongetje dat Lot vraagt of zij zijn oma met een schep heeft geslagen omdat zijn vader dat bij een gewond vogeltje had gedaan én hoe betrek ik kinderen bij het uitvaartproces en leer ik ze met verlies om te gaan.

Bescherming
Het zijn met name opa’s en oma’s die hun kleinkinderen vaak uit een gevoel van bescherming van een overledene willen weghouden. Lot kan hier begrip voor opbrengen (“kinderen gingen vroeger überhaupt niet naar een uitvaart”), maar adviseert grootouders dit gevoel toch terzijde te schuiven.

Volgens Lot is het juist heel goed en belangrijk om kinderen al op jonge leeftijd met overlijden en het verdriet dat daarmee gepaard gaat te confronteren. Op voorwaarde van een goede begeleiding en nooit tegen iemands wil. “Als je kinderen weghoudt van verdriet en niet leert dat verdriet en tegenslag bij het leven horen, maak je van hen later kwetsbare en onstabiele volwassenen.”

Grotere rol
Het klinkt misschien vreemd, maar Lot wordt ‘altijd een beetje blij’ als er jonge kinderen bij een uitvaart betrokken zijn. “Niet omdat ik het leuk vind dat ze in een verdrietige situatie zitten, maar wel omdat het mijn kracht is om jonge kinderen op een volwaardige en begrijpelijke manier bij een uitvaart te betrekken. Ik krijg altijd een band met kinderen en vind het belangrijk dat zij een grotere rol hebben dan alleen het aansteken van een kaars. Zo maak ik op verzoek bij de mensen thuis een video waarin kinderen bijvoorbeeld iets over hun overleden opa of oma kunnen inspreken. Dat verwerk ik dan samen met foto’s in de video voor tijdens de uitvaart. Gedurende de week van de uitvaart betrek ik ze vooral bij het fenomeen ‘de dood’.’’

Met dichten is Lot begonnen nadat ze al ettelijke columns had geschreven. De aanleiding voor haar eerste - ook in de bundel opgenomen - gedicht, ‘Superheld’, was een gezinssituatie waarin sprake was van een ingewikkelde relatie tussen dochters en hun overleden vader.

Frans Bauer
Lot: “Ik kon geen toepasselijk gedicht vinden en heb toen zelf een gedicht geschreven zonder dat in eerste instantie te melden. Van mezelf zeg ik, ik ben geen groot dichter maar meer een Frans Bauer onder de dichters. Veel dingen die ik schrijf zijn begrijpelijk voor een groot publiek. Ik wil de mensen raken zoals ik dat bedoeld heb.’’

In haar werk als uitvaartbegeleider maakt Lot dankbaar gebruik van haar eerder opgedane ervaring in het maatschappelijk werk bij de jeugdreclassering. Ze moet van veel markten thuis zijn en bovendien veel empathie aan de dag leggen.

Kraamhulp
In een van haar columns meldt de Zutphense dat een oud-collega haar werk omschrijft als ‘een soort kraamhulp, maar dan andersom. Een kraamhulp helpt families hun kindje een goede start te geven in het leven en jij helpt families om hun dierbaren een goed afscheid te leven van het leven’.

Lot voelt zich ook na vijf jaar Loteringen Uitvaart (Loteringen is de koosnaam die haar moeder voor haar gebruikt) helemaal op haar plek: “Ik heb nog nooit een dag gehad dat ik dacht, gadver nou moet ik aan het werk. En als er sprake is van immens verdriet doordat er bijvoorbeeld een jong kind onverwacht is overleden, geeft me dat naast gevoelens van medeleven ook een boost. Dan wil ik er echt een topuitvaart van maken!”

Lezersactie
Lot Rohde stelt tien exemplaren van haar bundel ‘de Rohde loper naar het einde’ beschikbaar aan lezers van deze krant die een origineel, ontroerend of verrassend gedicht over het thema ‘uitvaart’ weten te maken. De jury bestaat uit dichter/columnist/journalist Sander Grootendorst en Lot Rohde zelf. Mail je gedicht vóór 15 februari 2021 naar redactie@berkelbode.nl en maak kans op de gebundelde columns en gedichten van Lot én op publicatie van jouw gedicht in deze krant.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant