Maquette van Zutphen in 1485 verfilmd

ZUTPHEN - Filmmaker John Post is voor zijn veelbelovende documentaire ‘De Maquettebouwer’ een crowdfundingcampagne gestart. In de film is te zien hoe Constant Willems bouwt aan een maquette van Zutphen in 1485 op een schaal van 1:500. “Een levenswerk.”

Door Alize Hillebrink

Bouwkundige Constant Willems begon in 2017 met het namaken van de stad Zutphen op schaal in opdracht van de gemeente Zutphen. In zijn documentaire De Maquettebouwer, laat de bevlogen Zutphense filmmaker John Post de totstandkoming van de maquette van Zutphen zien.

We hebben afgesproken bij de maquettebouwer thuis. Filmmaker John Post is er al. Bij binnenkomst lopen we eerst twee trappen op voor we het werkdomein van Willems betreden. Op de houten zolder, onder de nok van het dak, staat de maquette te pronken op zijn werkbank: maar liefst duizend huisjes, drie kerken, vier kloosters en vele torens, omgeven door straten, grachten en tuinen. Elk geveltje, dakje, raampje is door Willems met de hand gemaakt. Dat pure handwerk, is wat John Post zo aanspreekt. “Ik ben helemaal gefascineerd door wat Constant maakt. Het ambachtelijke en daarnaast de concentratie, het geduld en de discipline, die hij heeft! Dat wil ik laten zien in de film.”
John Post, van film- en animatiebedrijf PMP - Post Media Producties in Zutphen, is gespecialiseerd in het maken van bedrijfsfilms en animaties, maar droomde altijd al van een langere documentaire. “Ik ben een verhalenverteller.” Post maakte eerder een animatie van een andere maquette van Willems en raakte gefascineerd door zijn werk. Vorig jaar startte hij met de eerste opnames. Inmiddels heeft hij al uren doorgebracht op de magische zolder van Willems.

Een dikke rood-witte kater komt de kamer binnengewandeld. Hij zwiept met zijn staart en vleit zich langs onze benen. “Dat is Marcel,” zegt Willems. “Hij kijkt vaak toe als ik aan het werk ben.” “Marcel komt ook in de film voor,” zegt Post. Is hij niet bang dat hij op zijn werk springt? Nee hoor, zegt Willems. “Ik heb de afspraak met hem dat als hij dat doet, ik hem nog dezelfde dag op Marktplaats zet.”

Twee jaar geleden maakte ik al kennis met Constant Willems, toen ik hem portretteerde voor de Zutphense Leeuw. De maquette is zienderogen vergevorderd, maar Willems heeft dan ook doorgewerkt. Vele uren zitten er in het ‘priegelwerk’. “Alleen al aan de Walburgiskerk werkte ik 150 uur.” Nee, vakantie zit er voorlopig niet in. “Maar iedere morgen sta ik met plezier op en dan denk ik: wat zal ik vandaag eens gaan bouwen?”

De werkwijze is waarheidsgetrouw. Alles wordt eerst minutieus in kaart gebracht en onder de loep genomen. De bouwhistorische liga zit bovenop elke vierkante centimeter. “Ieder huis wordt van tevoren in het archief onderzocht door stadshistoricus Michel Groothedde en bouwhistoricus Jeroen Krijnen.” Beide geschiedkundigen komen in de documentaire aan het woord. “We ontdekken regelmatig iets dat we nog niet wisten over Zutphen,” zegt Willems. “Het is heel exact. We kunnen ons niet veroorloven fouten te maken. En soms hebben we flinke meningsverschillen.” Zoals? “De Nieuwstadskerk bijvoorbeeld. Daaraan is van 1485 tot 1490 veel gewijzigd. Maar uiteindelijk komen we er altijd uit.” “Dat soort discussies zijn natuurlijk prachtig materiaal voor de documentaire,” voegt Post toe.

Zutphen in 1485
Het jaar 1485 is niet zomaar uitgekozen. “In 1485 kwam de eerste brug over de IJssel waarmee Zutphen verbonden werd met het land,” vertelt Willems. “Van een zeevarende handelsstad werd Zutphen een stad die over land belangrijk werd.” Het was een tijd waarin de vestingstad floreerde en op zijn mooist was. Hoe mooi om dat in het klein na te maken. Post ziet de film al helemaal voor zich. “Het verschil tussen vroeger en nu wil ik laten zien, het contrast met de stad vijfhonderd jaar geleden. Met droneshots maak ik een overloop van de huidige stad naar de maquette.” Met een miniatuurcamera kan hij tot in de maquette filmen. “Met een tilshift-lens creëer ik van echte beelden van de stad een miniatuurwereld. Dit doe ik ook met een drone en zo verbeeld ik de verbinding tussen de maquette en het huidige Zutphen.”

Museum De Hanzeaat
Nog anderhalf jaar te gaan dan is de maquette van 2 bij 3 meter klaar en is de film af. Eind 2022 is de filmpremière in filmtheater Luxor. De maquette en de film zijn dan te bezichtigen in het nieuwe Hanzemuseum ‘De Hanzeaat’ in de Bourgognetoren in Zutphen.

Om de kosten voor de documentaire te kunnen dekken zoekt John Post nog sponsors. Meer informatie over de film en de crowdfunding op: www.voordekunst.nl/projecten/12116.