Eefde heeft een IJsbout en een Sijden Hempje

Boomgaard met oude fruitrassen langs de Oude Eefse Beek

Door Arjen Dieperink

EEFDE - Op de hoek Ensinkweg en de Beekweide kabbelt het water door de Oude Eefse Beek. Enigszins mee-meanderend zijn veertien bomen geplant. Allemaal van oude fruitrassen. Met namen als de Zoete Brederode, IJsbout, Juttepeer of het Sijden Hempje

Wie kent deze oude fruitsoorten nog. Koos Kemperman wel. Hij is de initiatiefnemer van de boomgaard Eefde, extra mooi omdat niet alle veertien fruitbomen in één keer bloeien. Hij loopt langs de bomen en gaat bij de Juttepeer staan, met zijn rug naar landgoed ‘t Haveke. De oudste Juttepeer in ons land staat in Den Haag en is geplant in 1647. Het fruit van deze boom is zeer beperkt houdbaar. Het Sijden Hempje (appelboom) werd voor het eerst in 1740 beschreven. Zelf kent Koos de bomen wel bij naam. “Maar ik moet het plattegrondje erbij pakken om te zien bij welke fruitboom ik nu precies sta”, laat hij met een brede glimlach weten.

Bezwaren
Het had nog wat voeten in de aarde om de boomgaard te verwezenlijken. “Wij hadden eerst een ander stuk gemeentegrond op het oog maar zijn uiteindelijk op de huidige locatie terechtgekomen.” Enkele buurtbewoners hadden er bezwaar tegen dat de oude fruitsoorten werden geplaatst. Uiteindelijk heeft de gemeente de knoop doorgehakt en toestemming gegeven voor de aanplant van vijftien oude fruitboomrassen.
“Wij hebben er uiteindelijk veertien geplaatst, je moet niet direct het maximaal aantal doen. Alle bomen zijn uitgezocht door een deskundige vrijwilliger, die ook als hovenier werkt. Zo’n iemand is goud waard anders leg je de boomgaard verkeerd aan. Sommige soorten fruitbomen moeten niet dicht bij elkaar staan.” Ondertussen loopt er een vrouw met haar hond langs de bomen, het dier heeft duidelijk andere interesses voor de bomen.

Fruitcultuur
Op de vraag hoe het idee opkwam om in het dorp een fruitboomgaard van oude rassen aan te leggen steekt Koos Kemperman direct van wal. “Nou, langs de IJssel heeft lang een grote fruitcultuur bestaan, dat kon je tot midden vorige eeuw merken. Ik las een artikel in de lokale krant over de stadsboomgaard in Zutphen. Dat werd het zaadje in mijn hoofd. Uiteindelijk heb ik anderen in mijn netwerk benaderd.”
Koos schuift zijn bril boven op zijn hoofd en vervolgt: “Op internet zijn wij gaan zoeken naar oud-Hollandse fruitsoorten die op uitsterven staan. In 2014 hielden wij een informatie bijeenkomst in Het Spijk. Toenmalig wethouder Jan Kottelenberg (sinds 7 april 2017 burgemeester van Neder-Betuwe - AD) gaf uiteindelijk het groene licht.”
Om alles te kunnen financieren werden er sponsoren gezocht. Voor vijftig euro kon men een boom sponsoren, met alleen een vermelding op de internetsite.

Aanvulling
Veel onderhoud heeft de boomgaard niet nodig. Zo’n vijftien vrijwilligers gaan eens per jaar met de snoeischaar aan het werk. Vrijwilligers zijn altijd welkom, ook kunnen sponsoren en giften worden aangemeld op de internetsite van de boomgaard.
“Wat is er leuker dan een sappige peer of een appel van de bomen te mogen plukken en te proeven hoe de oude fruitsoorten smaken. Wij hebben bewust geen appels of peren geplant die in de lokale winkels verkocht worden. Uiteindelijk willen wij geen concurrent zijn maar een aanvulling”, zegt Kemperman.

www.boomgaardeefde.nl