De kermiswagen 'Kerk(ver)va'l van de bouwgroep De Wouzen in 2017 is het beeld geworden voor de documentaire 'Het verdriet van de Achterhoek'. Foto: Alice Rouwhorst
De kermiswagen 'Kerk(ver)va'l van de bouwgroep De Wouzen in 2017 is het beeld geworden voor de documentaire 'Het verdriet van de Achterhoek'. Foto: Alice Rouwhorst Foto:

Feestelijke première 'Het verdriet van de Achterhoek' in de DRU

Feestelijke première 'Het verdriet van de Achterhoek' in de DRU

BAAK/LAREN – "Je voelt het! Je voelt de strubbelingen, de strijd, de wanhoop en de onzekerheid, maar ook het besef dat het niet anders kan. Het is onze blik daarop."

Door Alice Rouwhorst

Aan het woord zijn Marieke Spee en Sabine Eijkholt, documentairemaaksters van 'Het verdriet van de Achterhoek'. In deze observerende documentaire volgen ze boer Michel Schoneveld uit Laren die na een burn-out stopt met zijn varkensboerderij en de parochieleden van de St. Martinuskerk in Baak die vechten voor het voortbestaan van hun kerk.

Na het uitwerken van hun ideeën zijn de makers eind 2016 begonnen met het filmen. Afgelopen jaar hebben ze in tijdsblokken samen met een editor aan de montage gewerkt. "Ons plan was uiteraard voortdurend in beweging, omdat de ontwikkelingen bij de boer en de kerk ook niet te voorspellen waren. We hadden wel bedacht dat we er de tijd voor wilden nemen. Want dan kun je mensen pas écht volgen. We zijn gestopt met het filmen toen ons gevoel aangaf dat het goed was, toen we wisten dat we een 'compleet' beeld hadden. Bij de boer was dat het moment dat de stallen leeg waren en de laatste draaidag in Baak was tijdens de laatste zondagsmis."

Het proces van loslaten, rouwen en doorgaan is op een stille manier in beeld gebracht. "Geen interviews, maar de beelden laten dit zien. Door het kijken kan het niet anders, dan dat je van deze mensen gaat houden, krijg je sympathie voor hun situatie. Wij zijn in ieder geval wel van ze gaan houden."

Verdriet is geen vies woord
In een snel veranderende wereld, waarin het lijkt of alleen de grote Nederlandse steden met problemen te kampen hebben die er toe doen, willen Marieke en Sabine laten zien dat ook daarbuiten veranderingen plaatsvinden die diep ingrijpen in het dagelijkse leven van mensen en gemeenschappen. Zij maken in hun documentaire het onzichtbare zichtbaar. Het leed van de 'gewone' man of in een kleine kern hebben ze op een onconventionele manier in beeld gebracht.

"We wilden vastleggen wat het doet met mensen als hun leefomgeving verandert. Een burn-out of de krimp in de Achterhoek kan daar een oorzaak van zijn. Dat het verdriet met zich mee brengt, mag duidelijk zijn. En dat is ook niet erg, het mag er zijn. Verdriet is geen vies woord, maar een emotie die erbij hoort. Daarom heet de documentaire ook 'Het verdriet van de Achterhoek'. Het is wel een stil verdriet, er wordt niet gemakkelijk over gepraat. Er wordt op z'n Achterhoeks over gepraat; met heel weinig woorden. De documentaire laat het dubbele zien van deze ingrijpende wijzigingen in de leefomgeving van de mensen en hun familie. Aan de ene kant de onmacht en wanhoop, de strijd en het stilstaan bij het verdriet en aan de andere kant de veerkracht om oplossingen te zoeken, toch weer door te gaan en het beste er van te maken."

Première
De zeventig minuten durende documentaire 'Het verdriet van de Achterhoek' gaat zondag 9 februari om 14.00 uur in première bij de DRU Cultuurfabriek in Ulft Portiersgebouw. De toegang is gratis. U bent van harte uitgenodigd. Daarna wordt hij in twee delen uitgezonden bij Omroep Gelderland. Op dinsdag 11 februari (kerk Baak) en 18 februari (boer Schoneveld Laren) om 17.20 uur GLD doc. De documentaire wordt daarna elk uur herhaald.

Een draaidag in Baak (mei 2017) tijdens de jaarlijkse rommelmarkt. De opbrengst is bestemd voor het profane deel van de kerk. Foto: Alice Rouwhorst
Afbeelding