Canadezen voor café de Hoek aan de Joppelaan. Archieffoto
Canadezen voor café de Hoek aan de Joppelaan. Archieffoto

Feest en spanning tijdens bevrijding van Gorssel

GORSSEL - De bevrijding van Gorssel was met de komst van de Canadezen op 6 april 1945 geen gelopen koers. Aan de overkant van de IJssel zaten immers nog de Duitsers die koste wat kost een Canadese doorbraak naar de Veluwe wilden voorkomen. Ze lieten hun aanwezigheid blijken door de granaten die ze op het dorp afschoten. Enerzijds kon de bevolking dus de bevrijding vieren, anderzijds was het een feest met up en downs omdat de mensen veelvuldig een goed heenkomen moesten zoeken vanwege de levensgevaarlijke granaten.

Gorssel werd bevrijd vanuit het zuiden. Terwijl bij Zutphen werd nog hevig werd gevochten, (de stad werd op 8 april bevrijd) trok een deel van het 1ste Canadese Leger onder bevel van generaal Crerar in de richting van Deventer dat op 10 april de Canadezen als bevrijders kon begroeten. De doortocht door Gorssel verliep volgens de Deventer Courant probleemloos: 'Doodgemoedereerd wandelde de eerste Canadees vroeg in de ochtend van 6 april het dorp binnen, gevolgd door een paar gepantserde verkenningswagens'.

Terwijl de muzikanten van Kunstmin zich in de muziektent achter De Roskam 'de blaren van de lippen bliezen' en 'foute' dorpsgenoten voor het gemeentehuis werden vernederd begonnen op de Gorsselse hei de eerste voorbereidingen voor een heikele klus: de oversteek van de IJssel die zou uitmonden in de 'Operatie Cannonshot'. De operatie kostte het leven aan 19 Canadese militairen. Zij zijn begraven op de begraafplaats in Holten.

Vanwege de gevaarlijke situatie in de uiterwaarden moest de daar woonachtige bevolking elders een goed heenkomen zoeken. Sommigen brachten have en goed in veiligheid bij familie, anderen vonden een schuilplaats in de kelders van het gemeentehuis. Op bevel van de Canadezen moesten de koeien overgebracht worden naar het dorp, naar het weiland achter de Coöperatie aan de Molenweg (nu Trefpunt).
Pas na de geslaagde oversteek van de IJssel op 12 april stopten de beschietingen en kon ook in Gorssel de bevrijding uitbundig gevierd worden.

Dit artikel is geschreven voor de bijlage 'Lochem - 75 vrijheid' die op 25 maart bij de Berkelbode is verspreid. Per abuis is dit verhaal daar niet in gekomen. Daarom drukken we het nu alsnog af.