Afbeelding

Lochem onder Frans bewind

Het koninkrijk Holland werd in 1810, met een pennenstreek van Napoleon, omgetoverd in een departement van Frankrijk. Burgemeester Thomasson werd “maire”, Lochem een “commune”, het stadhuis de “mairie” en de raad “conseil communal”. Kon het nog Franser? Jazeker, want het gebed in de kerk moest worden aangepast en de magistraat moest een zeer eenvoudige eed afleggen: “wij gehoorzamen de keizer”. Punt uit.

Op het stadhuis merkte men dat meteen, want alle correspondentie moest in het frans. En Franse brieven waren voortaan gericht aan “’L Assemblee de Conseillers Municipaux de la Marie de Lochem”.
Lochemse jongens werden als “conscrits” opgeroepen om in het “Grande Armee” te dienen en te vechten voor een Verenigd Europa onder de bezielende leiding van Napoleon.
Ook een gemeentelijke begroting zag het licht, want vanaf nu waren er strikte regels voor de gemeentelijke financiën.
De begroting van 1811 ging over enkele duizenden guldens. Nu spreken we over miljoenen per jaar.
Het naar eigen inzicht of oud gebruik handelen van de Lochemse magistraat was er niet meer bij.
Ook de ‘burgerlijke stand” werd een gemeentelijk aangelegenheid. De kerk moest een stapje opzij doen. Daar hoorde ook een volkstelling bij en het kiezen van een achternaam.
Die volkstelling in 1812 leverde 1512 inwoners en 256 huizen op, waarvan 160 met een deur en een raam.
Zo’n achternaam was in het westen al gemeengoed, maar in het oosten moest men er niets van hebben. Je zette toch gewoon de voornaam van je vader achter je eigen voornaam of de naam van de boerderij waar je werkte?
Maar iedereen moest het op dezelfde manier doen, met vermelding van naam, data van geboorte, huwelijk, overlijden, verder woonplaats, eigendommen, enz.
Die gelijkheid was bij de Lochemse Joden nog een probleem, want ze moesten mooie christelijke namen hebben: zo ging Izak Levi voortaan als Izak Roos door het leven en bijvoorbeeld Jozef Samuels als Jozef Vromen.
Burgemeester Thomasson vroeg zich nog af of al die noteringen in het Frans of in het Nederland moesten. Omdat Lochem toch een Nederlandse stad was, besloot hij het in het Nederlands te laten doen.