Praten als rivieren
Het is alweer even geleden. Van vóór de lockdown. Omdat het zoveel indruk maakte, voelt het als de dag van gisteren. Het was toen we net weer mondkapjes op moesten in de winkel. Het waren drukke dagen, met de feestmaand in het vooruitzicht. Ik was dan ook blij dat het rustig was, die ochtend. Er hing een nevel over de markt, de kasseien waren nog vochtig van de ochtenddauw. Zo nu en dan stond een voorbijganger voor de etalage, of zocht een automobilist een parkeerplek op het plein, maar die bewegingen leken de rust eerder te benadrukken dan te verstoren.
Mijn collega werkte achter, ik gaf de vers binnengekomen boeken hun plek. Een lange jongeman kwam binnen, hij liep doelgericht naar de balie. Ik trok het mondkapje over mijn tweede oor en ging in de houding staan: 'Goedemorgen. Wat kan ik voor je doen?'
'G g ggg ggggoedemorgen. I i i k. Kk k k kom vvv v ooreen b b b bbb…'
Ik moest meteen denken aan Ik praat als een rivier. Een van oorsprong Engelstalig kinderboek dat nog niet zo lang daarvoor was binnen gekomen. Ook toen was ik bezig geweest met boeken in de kast zetten. Het prentenboek viel op tussen de stapels nieuwe uitgaven, ik begon erin te bladeren. Kon vervolgens niet meer stoppen en móést het verhaal lezen. In de vijf maanden dat ik hier werk, was het me niet eerder overkomen: ik verloor me in de letters.
'… b bb boek!' Vanwege het mondkapje kon ik een groot deel van het gezicht van de klant niet zien. Zijn ogen spraken boekdelen: hij was opgelucht dat die zin eruit was.
Voor ik iets kon zeggen, ging-ie verder.
'Ddd dd dd de t t ttt tt…' Hij ergerde zich zichtbaar aan het tempo waarin hij dingen duidelijk kon maken. Ik probeerde zo geduldig mogelijk te kijken en zei in mezelf: geen zinnen afmaken, niets invullen. Dat ik aan Ik praat als een rivier dacht, is logisch. In eerste instantie gaat het boek over stotteren, en de last die een jongen ervan ondervindt. Hij voelt zich op school buitengesloten, iets dat fenomenaal wordt verbeeld in de tekeningen. Uiteindelijk denk ik dat het over het menselijk onvermogen in het algemeen gaat. Het bewoog me tot tranen toe, die eerste keer dat ik het las. Ik heb het meteen gekocht en opnieuw voor de winkel besteld.
'…t tt titelis i i i ikkk pp p ppp praa…'
Het zal toch niet waar zijn? De jonge man moet hebben gezien dat mijn gezicht veranderde, ook al had ik ook een mondkap voor.
'…praat als een rivier!'
Ik was mijn voornemen om vooral niet in te vullen glad vergeten, liep al achter de balie vandaan, naar de kinderboekenhoek.
'Daar heb ik onlangs op Facebook nog iets over gepost namens de winkel,' verklaarde ik mijn enthousiasme. De man lachte en knikte. Hij vertelde, al iets soepeler en sneller, dat zijn vriendin dat had gelezen en dat hij er op die manier van wist.
'We moeten even zoeken,' stelde ik vast, toen we voor de prentenboekenkast stonden. 'Het moet hier ergens tussen staan. Bij het woord 'hier' draaide ik ruime cirkels met beide handen. We doorzochten ieder een deel van de kast en ik vertelde hem intussen over mijn broertje, dat vroeger ook zo had gestotterd. En dat ik vond dat het boek het onderwerp overstijgt. Dat ik filmpjes van de makers, schrijver Jordan Scott en illustrator Sydney Smith op YouTube had gezien. Dat Scott zelf vroeger ook stotterde, dat mijn dochter gehoord had dat zanger Ed Sheeran het boek in het openbaar gaat voorlezen, dat…
'Ja!' De klant hield het boek omhoog, met op de voorkant een jongetje in opspattend rivierwater, door zonlicht beschenen. Alleen al de kaft is een genot om naar te kijken.
Een paar minuten later was de klant vertrokken, het boek onder zijn arm.
Het klinkt misschien gek, maar de rest van de dag was ik gelukkig.
Boekhandel Lovink is (in elk geval tot kerstmis) open voor boeken-om-af-te-halen. U kunt pinnen bij de deur. Ook staat een bataljon fietskoeriers weer voor u klaar. Om boeken te bezorgen aan huis. Dus: schroom niet en maak er gerust een leeslockdown van.