Stichting Stolpersteine Lochem is voorlopig nog niet klaar

10 januari 2022, 10:42 Cultuur

Voorzitter Pieter Arts: “In 2022 staan er vijfendertig op de rol”

Door Arjen Dieperink

LOCHEM - De Stichting Stolpersteine Lochem bestaat dit jaar drie jaar. Door hun inspanning zijn er in de gemeente Lochem al veel Stolpersteine gelegd. Helaas leggen de coronamaatregelen het werk even stil, maar voor het komende jaar staan er vooralsnog 35 nieuwe op de rol. “En dan zijn we er nog niet, want er is ruimte voor meer dan het dubbele aantal”, aldus Pieter Arts, voorzitter van de stichting.

De 25ste steenlegging, op 29 november vorig jaar, moest worden geschrapt, vanwege corona. Deze Stolperstein zou worden gelegd bij het voormalige huis van Willem Jan ter Schegget, tegenwoordig ongeveer op de plek van Molenbelt 4 en 6. Alles was voor de steenlegging in gereedheid gebracht. Ook burgemeester Sebastiaan van ‘t Erve zou erbij aanwezig zijn.
Willem Jan ter Schegget, geboren in 1888, was tijdens de periode 1935-1940 lid van de gemeenteraad van Lochem namens de Communistische Partij Nederland. De CPN’er werd door de bezetter uit de raad gezet en eind 1941 gearresteerd. Op 1 januari 1943 overleed hij door ziekte of uitputting in het concentratiekamp Neuengamme.
Op de Molenbelt laat Pieter Arts zien waar de struikelsteen voor Ter Schegget moet komen te liggen. Arts is voorzitter van de Stichting Stolpersteine Lochem die zich ten doel stelt om gedenktekens (Stolpersteine) aan te brengen voor de huizen van Lochemers die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitse bezetter zijn weggevoerd en uiteindelijk zijn omgekomen of vermoord. In het bestuur wordt hij bijgestaan door secretaris Anita Israel, penningmeester Martin Lamers en de bestuursleden Bert Oude Engberink en Jos Israel.

Vijfentwintigste
Pieter Arts laat ondertussen de steen met gegraveerd opschrift zien. ‘Hier woonde WILLEM JAN TER SCHEGGET ‘ gevolgd door gegevens over zijn geboortejaar, arrestatiedatum, deportatie en sterfdatum. Dat de Stolperstein voor Ter Schegget door de corona-maatregelen tijdelijk nog niet gelegd kon worden, daar heeft Pieter Arts alle begrip voor. Het werk is voorlopig toch nog niet gedaan. “De Stolperstein voor Willem Jan ter Schegget is de 25ste, die we in onze gemeente gaan leggen. Voor 2022 staan er voorlopig nog 35 op de rol, waarmee we aan de slag zijn. Dan zijn we er nog niet, want er is ruimte voor meer dan het dubbele aantal.”
Ook al is Pieter Arts zelf, zij het achter de schermen, politiek actief, hij voelt zich niet verwant met de wijze van politiek bedrijven zoals de CPN het deed. “Maar ik kan mij wel wat voorstellen bij een lokaal politicus, die met een groot gevoel voor rechtvaardigheid en met een stem voor de minst draagkrachtige inwoners politiek bedrijft. Ook de toenmalige burgemeester Van Luttervelt (perioden 1929-1942 en 1945-1950 - AD) zag deze man als een ‘politicus uit één stuk’, laat hij weten.

Nauwkeurig
De Stichting Stolpersteine Lochem gaat zeer voorzichtig en nauwkeurig te werk voordat de steen of stenen gelegd kunnen worden. Arts wil er wel iets over kwijt. “Hoeveel tijd we investeren in een Stolpersteen, is afhankelijk van of er een gerichte aanvraag ligt van familie of bekenden en van de informatie die je over een persoon kunt opdiepen via internet of andere kanalen. We onderzoeken of de gevonden informatie klopt en of we ook andere bronnen kunnen vinden. Vaak zijn we met verschillende slachtoffers tegelijk bezig.”
De Stichting kent nogal wat donateurs en inwoners die met regelmaat een nieuwsbrief ontvangen. Voor het bestuur gaat er hier veel inspiratie en steun van uit. Ook levert het werk veel contacten op met mensen die nog iets hebben met de slachtoffers of de lokale geschiedenis.

Wandelroute
Behalve de taak om Stolpersteine te leggen om zo de inwoners te gedenken die daar gewoond hebben en tijdens de bezetting zijn vermoord ziet Pieter Arts ook andere mogelijkheden voor de toekomst. “We maken voor iedere steenlegging een folder, die we gebruiken bij de ceremonie en uitreiken aan de aanwezigen. Wat we overwegen, is dat we nog eens een publicatie wijden aan de slachtoffers en een wandelroute maken langs alle Stolpersteine. Misschien kunnen we er ook nog eens wat mee doen voor de schoolgaande jeugd in onze gemeente. Maar deze ideeën moeten nog wat rijpen voor we er verder mee gaan.”