PE10JZ van Albert Wonnink is tot in Griekenland te ontvangen

Barchemse zendamateur was al op jonge leeftijd verkocht

Door Arjen Dieperink

BARCHEM - Naast het huis tegenover het terrein van de voetbalvereniging in Barchem staat een grote antenne. De 18 meter hoge mast is van Albert Wonnink, al sinds zijn jonge jaren fervent zendamateur. De man achter call sign PE10JZ vertelt.

In 1951 zag Albert op een boerderij in Heurne (Borculo) het levenslicht. “Bij ons thuis werd op zondagmorgen veel geluisterd naar de geheime zenders. Je had er toen veel van in de Achterhoek. Ik vond de radio iets magisch hebben. Het luisteren naar berichten en muziek, alles draadloos. Ik vroeg mij af hoe dat mogelijk was.”
Alberts interesse was gewekt en rond zijn tiende levensjaar kreeg hij een Philips bouwdoos voor een kristal radio-ontvanger. Jarenlang prutste hij met radio’s, maar het begon bij hem zo te kriebelen dat hij zelf ook wel een zender wilde bouwen. Kennissen uit Eibergen gaven hem een schema. “De spoel heb ik zelf moeten wikkelen met midden-aftakkingen op de zevende, veertiende en achttiende windingen”, laat Albert technisch weten. Ook al ligt het meer dan een halve eeuw achter hem, hij kan het nog dromen.

Buizen
“Je maakte de zender met buizen, die zaten ook in de toenmalige radio’s en die kon je er voor gebruiken. Transistoren waren er volgens mij toen nog niet. Ik heb trouwens die zender nog.” Wonnink loopt de keuken uit en zet even later trots zijn eerste zender op tafel. “Kijk, daar zit mijn zelfgewikkelde spoel.” Die is goed te zien want er zit geen behuizing om de installatie heen. Het geheel is iets groter dan een schoenendoos en ziet er tamelijk oud uit. “Tja, en toen ik de zender eindelijk klaar dacht te hebben werkte hij niet. Ik op de fiets naar de ‘deskundigen’ die mij het schema hadden gegeven. En zij hadden mijn eerste zender zo aan de praat. Ik spande een antenne tussen de schoorsteen en de elektriciteitspaal en zo begon de uitzending onder de naam ‘Studio Bellevue’.”
Het bleef niet bij één zender, Albert heeft er wel tien gebouwd. Zijn opleiding electrotechniek aan de MTS te Deventer kwam hem daarbij goed van pas. Toen Albert trouwde en met zijn vrouw Ina aan de Maandagsdijk in Barchem ging wonen, was er even geen tijd voor de zender. Zeker na de geboorte van hun drie zonen.

Opleiding
Maar in 1991 pakte Albert de draad weer op. Hij volgde een opleiding tot radiomonteur en slaagde in Nieuwegein voor de examens C- en D-amateur. “Ik beschouw mij niet als een echt actieve zendamateur. De zaken eromheen interesseren mij ook.” De Barchemer doelt onder meer op JOTA, niet de negende letter van het Griekse alfabet maar ‘Jamboree On The Air’. Dat is een jaarlijks wereldwijd evenement waar alleen al in Nederland 18.000 scouts, ondersteund door honderden vrijwilligers aan deelnemen. “Daar help ik de scouting mee. Wij zetten dan de verbinding op zodat de scoutinggroepen met elkaar contact kunnen maken. Het is leuk om zo met jeugd bezig te zijn.”
Albert Wonnink heeft een bereik tot in Griekenland. “Als je verbinding  hebt gemaakt met iemand in bijvoorbeeld een ander land, dan stuur je een QSL-kaart naar de betrokkene op. Kijk hier heb je zulke kaarten.” Die kaarten vormen een bevestiging van het ethercontact en geven informatie over de verbinding. Zelf heeft de Barchemer een visitekaartje met zijn call-sign, de roepletters die iedere radiozender heeft. “PE10JZ staat er op. En ook het NATO-spelalfabet dat wij gebruiken”, zegt Albert Wonnink met enige trots.